Johannes Theodorus 'Jan' Toorop

De Nederlandse kunstenaar Jan Toorop liet in zijn werk de verschillende kunstvormen van zijn tijd samenkomen. Rond 1900 leverde hij een belangrijke bijdrage aan kunstenaarskringen in Brussel, Parijs en Londen. Zijn biografie beperkt zich daarom niet tot de landsgrenzen. Indië en Nederland Dat begint al met zijn geboorte in 1858 in het voormalig Nederlands-Indië: Jan is half-Indisch. In 1869 vertrekt hij uit Indonesië vanwege zijn schoolopleiding in Nederland; Den Haag wordt zijn nieuwe woonplaats. Zijn verhuizing belemmert hem niet bij zijn blijvende fascinatie voor het oosterse.

In 1880 komt hij terecht op de Academie voor de Beeldende Kunsten in Amsterdam. Na contacten in Den Haag met de schilders van de Haagse School ontmoet hij nu August Allebé, Jan Veth en Antoon Derkinderen en Willem Witsen. Hij legt zich tevens toe op beeldhouwkunst en kunstnijverheid en raakt ook bevriend met schrijvers als Kloos, Verwey en Gorter en de componist Diepenbrock.

Brussel en Toorops vriendenkring In 1882 vertrekt Toorop samen met Derkinderen naar Brussel. Daar wordt hij in 1883 lid van L'Essor, een vereniging van beeldende kunstenaars. In 1884 wordt hij - nog steeds in Brussel - lid van Les XX (Groupe des Vingts), de erfgenaam van L'Essor; ook reist hij naar Londen en Parijs.

Toorop raakt bevriend met Theo van Rijsselberghe, James Ensor, Fernand Khnopff, Georges Lemmen, Henry van de Velde en andere kunstenaars. Toorops werk wordt beïnvloed door deze vriendschappen: zo leert hij onder invloed van Ensor werken met het paletmes, een attribuut dat hij constant is blijven gebruiken. Ook zijn kleurgebruik is door Ensor beïnvloed: gewaagde felle tinten plaatst hij op doek naast elkaar.

Toorop werkt vooral aan portretten die impressionistisch aandoen en een zware achtergrond hebben. In 1884 leert Toorop ook in Brussel zijn toekomstige echtgenote kennen, de Engelse Annie Hall.

Het jaar 1885 In 1885 exposeert Toorop voor het eerst met Les XX. De tentoonstellingen van deze groep gaan gepaard met tal van culturele activiteiten, die Toorop allemaal bijwoont. Hij werkt veel aan portretten in olie en aquarel. Als hij naar Annie in Engeland reist, maakt hij kennis met het werk van de schilder Whistler. Naar aanleiding van zijn Engelse ervaringen schildert Toorop Londense taferelen, intieme huiselijke familietaferelen, maar ook typisch Nederlandse werken, deels impressionistisch, deels pointillistisch. Net als de impressionisten liet Toorop in deze periode de contour vaak achterwege. Door Whistler leert hij de oneindige variatie van het wit kennen.

Impressionisme en pointillisme: 1885 - 1889 De stijlen en verblijfplaatsen van Toorop wisselen zich in deze periode af: van werken met het paletmes geschilderd tot gepointilleerde werken in stippen, van een verblijf in België en Nederland tot in Engeland. Zijn pointillisme is echter wel somberder dan bij zijn Franse collega's.

In 1886 trouwt Toorop met Annie Hall. In 1887 is hij tijdelijk bijna blind en doodziek door een geslachtsziekte; hoewel hij snel herstelt, houdt hij hier blijvende gevolgen aan over. Zijn eerste dochtertje sterft kort na haar geboorte.

Nog altijd pikt hij veel op uit het werk van zijn vele (buitenlandse) vrienden; hij speelt ook regelmatig - en zeker niet onverdienstelijk - piano met beroemde musici. De thematiek van zijn schilderijen neigt naar het naargeestige en staat veelal in verband met arbeiders, zwervers en armlastigen.

In 1889 ontmoet Toorop in Engeland Morris. Hij is erg onder de indruk van diens Arts and Crafts Movement; het werk van de Pre-Raphaeliten (op de lange bossen haar van de figuren na) wijst hij echter af. Morris neemt de Middeleeuwse Gotiek als uitgangspunt: geen scheidslijn tussen vrije en toegepaste kunt. In Nederland betekende Toorop veel voor de popularisering van deze opvattingen. Hij bereidt een tentoonstelling van Les XX in Amsterdam voor.

In 1890 gaat Toorop in Katwijk aan Zee wonen, waar hij kennis maakt met de literatuur van de Tachtigers

Het symbolisme Rond 1885 werd in Frankrijk afstand genomen van het materialisme en vond, gevoed door lectuur die naar het bovenzinnelijke en esoterische verwees, een terugkeer plaats naar de eigen gedachtenwereld. De symbolisten zochten naar een vervanging van het waarneembare, naar het comprimeren van tal van begrippen in één enkele voorstelling. Het leek hen zinvol feiten uit het dagelijks leven een meer algemene betekenis te geven door ze te associëren met andere zaken: een getal, een figuur, een dier, een bepaald soort licht, een bloem of een gefantaseerde verschijning, die aan de onderwerpen een diepere en dikwijls verheven inhoud verlenen. De meeste van de symbolen kwamen van oudsher al voor en hebben oorspronkelijke een verbinding met de aarde of één van de andere elementen. Kunstenaars als Wagner, Freud, Moreau en Verlaine werden aangetrokken door het symbolisme.

Toorop was door zijn eigen ziekte en de dood van zijn dochtertje bijzonder ontvankelijk voor het symbolisme en langzamerhand raakte zijn werk met symbolistische eigenaardigheden doordrenkt. Zijn bekendste werk in deze stijl is Les Rôdeurs, de Vagebonden. Het werk is een tekening, maar door de combinatie van de vele technieken (potlood, krijt, waskrijt, pastel en inkt) krijgt het bijna het effect van een schilderij. Toorop haalt voor zijn symbolistische werken veel inspiratie uit de literatuur. Hij exposeert zijn werken veelvuldig.

De beroemdste symbolistische werken zijn: les Rôdeurs (rond 1890); De Tuin der Weeën (idem); O Grave, Where is thy Victory (1892); De Jonge Generatie (idem); De Drie Bruiden (1893); Fatalisme (idem).

In het symbolisme van Toorop valt zijn dualisme te herkennen: goed tegenover kwaad, zuivere liefde tegenover wellust, de strijd tegen het onontkoombare tegenover het noodlot. Het werk toont vol, zowel inhoudelijk als qua voorstelling. Hier werkte ook zijn Indische achtergrond sterk aan mee, zowel door de wajangachtige serafijnen (te zien aan de armen van zijn figuren) als door de overvolle uitwerking van de voorstelling.

In 1891, het jaar waarin zijn dochter Charley werd geboren, richtte Toorop de Haagse Kunstkring op en in 1892 organiseerde Toorop tevens de eerste eenmanstentoonstelling van Van Gogh (waar niemand verder iets in zag). Na 1894 komen er nog weinig symbolistische werken tot stand, behalve De Sphinx in 1897.

Grafiek Behalve als symbolist ontwikkelt Toorop zich in de jaren '90 ook als de maker van grafisch werk met een totaal ander karakter. In de lithografie, vooral bij het maken van affiches, is dan sprake van een stijl die naar de Art Nouveau of Jugendstil neigt. In totaal maakt Toorop ongeveer 84 grafische producten, grotendeels ontstaan tussen 1892 en 1908 (10 houtsneden, 22 litho's en 48 droge-naaldbewerkingen). Heel bekend is zijn affiche voor de Delfse slaolie, in de volksmond 'de slaoliestijl' genoemd. Toorop maakte dit affiche, waar golvende lijnen het beeld bepalen, in 1894. Nog altijd wordt het als het Nederlandse voorbeeld van de Art Nouveau of Jugendstil beschouwd.

In de jaren '90, tegelijkertijd met de opkomst van het symbolisme, krijgt 'de lijn' meer en meer speciale aandacht. De bij de impressionisten ontbrekende contour wordt nu juist een doel op zich.

Toorop onderscheidt verschillende lijnsoorten: bewegelijke en onrustige lijnen schrijft hij een duistere macht toe. Hij spreekt hierbij over gillijnen en nijdige-lijnen, geen van beide dus bedoeld om een positieve gedachte kenbaar te maken.

Het grafisch werk van Toorop kent ook veel portretten, vele van bekende tijdgenoten of zijn vaste modellen. Wat hieraan opvalt, is dat de portretten meestal en face of en profil getekend zijn en zelden en trois-quarts. Vooral het profielportret had Toorops voorkeur.

Vanaf 1896 wordt het grafisch werk ook gebruikt voor boekillustraties, met name voor de boeken van Louis Couperus. Echte belangstelling voor typografie legde Toorop hierbij niet aan de dag: hij maakte van alles een vlak met een tekening. Vanaf 1897 brengt Toorop twintig jaar lang de zomers door in Domburg.

Duitsland, Wenen, Nederland en de overgang tot het katholicisme in 1905 Rond de jaren '90 was Toorops werk ook erg geliefd in Duitsland en werd het daar veel geëxposeerd. Vermoedelijk heeft het werk van Toorop ook Klimt, voorzitter van de Wiener Secession, beïnvloed (samen met het werk van Khnopff) en omgekeerd, hoewel Klimt en Toorop elkaar vermoedelijk nooit ontmoet hebben. Het meeste succes had Toorop op de Secession van 1902, waar hij 23 werken voor instuurde en waar hij een eigen zaaltje kreeg.

Ondertussen maakte Toorop in Nederland weer nieuw werk, waaronder een aantal pointillistische werken in de jaren 1898 - 1900. Zijn werk werd tentoongesteld in een door hem zelf ontworpen barak in Domburg, waar hij nog altijd de zomer doorbracht. De rest van het jaar bracht hij door in Katwijk, waar Berlage een huis voor hem ontworpen had. De inwoners van beide plaatsen stonden dikwijls model voor zijn portretten en taferelen, duinlandschappen en zeestukken. Toorop kwam niet meer tot veel reizen, mede vanwege een helse pijn in zijn been, maar werkte wel stug verder.

Zijn voorliefde voor de toegepaste kunst werd nu ook door Berlage gewaardeerd; die kende de tegels en grotere keramieken die Toorop maakte en vroeg hem om tegeltableaus voor de Nieuwe Beurs in Amsterdamte maken. Hierbij kreeg Toorop meer opdrachten van Berlage dan hij uitvoerde, waarvan enkele belangrijke bewaard zijn gebleven. Deze tableaus werden rond 1903 gekenmerkt door de strakke lijn, die zijn werk niet lang daarna ging overheersen.

In 1902 stond Toorop op het punt van scheiden. De scheiding ging niet door, maar zijn huwelijk was niet langer gelukkig. Wel kwam er een zeker evenwicht, toen zowel Toorop als zijn echtgenote beiden eenmaal rooms-katholiek waren. In 1905 werd Toorop katholiek gedoopt. Hier komen Toorops geheimzinnige Indische wereld en de ordening en organisatie van het katholicisme samen. In 1904 ging Toorop in Amsterdam wonen.

De Nijmeegse jaren 1908 - 1916 In deze jaren strijkt Toorop neer in het katholieke Nijmegen en gaat over tot het maken van katholieke kunst. Hij tekent veel portretten van vooraanstaande geestelijken, werkt door aan zijn keramieken voor Berlage en andere vormen van toegepaste kunst. Daaronder valt onder meer een opdracht voor een glas-in-loodraam voor een kerk, het Apostelraam.

Rond 1910 raakt zijn been meer en meer verlamd en komt Toorop in een soort rolstoel terecht.

In 1912 gaat zijn geliefde dochter Charley vanwege haar huwelijk het huis uit; zij wordt een beroemd kunstenares. Ook raakt Toorop nauw bevriend met Miek Janssen, die vele malen door Toorop geportretteerd zal worden. Het gaat hierbij ook vaak om werken waarop de Belgische oorlogsvluchtelingen, met wier lot Toorop zeer begaan is, staan afgebeeld. In 1916 gaat Toorop in Den Haag wonen.

Terug naar Den Haag In Den Haag werkt Toorop aan een opdracht voor 14 kruiswegstaties om een kerk op te sieren en gaat hij verder met het maken van portretten. In 1918 wordt zijn zestigste verjaardag uitgebreid gevierd. In de jaren 1921 - 1927 staat de portretkunst centraal. Hij maakt een aantal belangrijke werken, waaronder het beroemde portret van koningin Emma in 1923. Toorop sterft in 1928.

[http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/biografie/41592-jan-toorop-geport...]

In English:

The Dutch artist Jan Toorop let his work come together various art forms of his time. Around 1900, he made ​​an important contribution to artistic circles in Brussels, Paris and London. His biography is not therefore limited to the bordersIndies:. India and the Netherlands It begins with his birth in 1858 in the former Dutch East John is half-Indian. In 1869 he moved from Indonesia because of his schooling in the Netherlands, The Hague is his new residence. His move does not hinder him in his enduring fascination with oriental.

In 1880 he enters the Academy of Visual Arts in Amsterdam. After meetings in The Hague with the painters of the Hague School he met August Allebé, Jan Veth and Antoon Derkinderen and Willem Witsen. He focuses also ensures sculpture and crafts, and also befriended writers such as Kloos, Verwey and Gorter and composer Diepenbrock

Brussels.Toorop and friends in 1882 Toorop go along with Derkinderen to Brussels. There he is in 1883 a member of L'Essor,an association of artists. In 1884 he - still in Brussels - a member of Les XX (Groupe desVingts),the heir to L'Essor,he also travels to London and ParisGeorges.

Toorop befriends Theo van Rysselberghe, James Ensor, Fernand Khnopff, Lemmen, Henry van de Velde and other artists. Toorop's work is influenced by these friendships: he learns under the influence of Ensor's work with the palette knife, an attribute that he continued to use constant. His use of color is affected by Ensor: bold bright colors he puts on canvas adjacentbackground..

Toorop works primarily on impressionistic portraits that call and have a heavy In 1884 in Brussels Toorop learns to know his future wife, the English Annie Hall.

The year 1885 In 1885 Toorop exhibited for the first time with Les XX. The exhibitions of the group associated with numerous cultural activities, Toorop all attending. He works a lot of portraits in oil and watercolor. When he travels to Annie in England, he became acquainted with the work of the painter Whistler. Following his English experiences Toorop painting London scenes, intimate homely family scenes, but also typically Dutch works, partly impressionistic, pointillist part. Like the Impressionists had Toorop in this period the contour often omitted. By Whistler after learning of the infinite variety of the whiteperiod:.

Impressionism and Pointillism: 1885 - 1889 The styles and places of Toorop alternated over this Working with the palette knife painted gepointilleerde to work in polka dots, a stay in Belgium and Netherlands to England. However pointillism is gloomier than his French colleagues.

Toorop in 1886 married Annie Hall. In 1887 he temporarily blind and nearly sick to death by a venereal disease, although he recovers quickly, he takes this lasting consequences on. His first daughter died shortly after her friends,.

birth,he always picks yet much of the work of many (foreign) He plays regularly - and certainly not without merit - piano with famous musicians. The themes of his paintings tend to the dreary and is often linked with workers, vagabonds and paupers.

Toorop met in 1889 in England Morris. He was very impressed by his Arts and CraftsMovement,the work of the Pre-Raphaeliten (long hair forests of the figures after) he points out, however. Morris takes the Medieval Gothic as a starting point: no dividing line between free and applied can. In the Netherlands Toorop meant a lot to popularize these ideas. He is preparing an exhibition of Les XX in Amsterdam.

Toorop In 1890 goes live in Katwijk aan Zee, where he became acquainted with the literature of the Eighties

The symbolism around 1885 in France renounced materialism and loved, nurtured by reading that to the transcendental and esoteric referred a return instead to their own thoughts. The Symbolists were looking for a replacement of the observable, to compress many concepts into a single representation. It seemed to indicate by associating them with other things they make sense facts of everyday life a more general meaning: a number, a figure, an animal, a certain kind of light, a flower or an imaginary appearance, a deeper on the issues and confer frequently elevated content. The majority of the symbols also have enjoyed for all original and have a connection to the ground or any of the other elements. Artists such as Wagner, Freud, Moreau and Verlaine were attracted by the symbolism.

Toorop was by his own illness and the death of his daughter particularly receptive to the symbolism and slowly touched his work imbued with symbolic peculiarities. His best known work in this style is Les Rôdeursthe Vagabonds. The work is a drawing, but the combination of several techniques (pencil, chalk, crayons, pastels and ink) almost get the effect of a painting. Toorop gets his symbolist works much inspiration from literature. He exhibited his work extensively(1893.

the most famous symbolist works are: les Rôdeurs (around 1890), The Garden of Labor (ditto), O Grave, Where is Thy Victory (1892), The Young Generation (ditto), The Three Brides ) Fatalism (ditto)fate..

The symbolism of Toorop is his dualism recognize: good versus evil, pure love versus lust, the struggle against the inevitable face of The work shows full, both content and presentation. Here also worked his Indian background strongly along by the wajangachtige Seraphim (seen on the arms of his figures) as well as through the crowded effect of the performance.

In 1891, the year his daughter Charley was born, founded Toorop the Hague Art Society and also in 1892 organized Toorop the first solo exhibition of Van Gogh (where no further something looked). yet there are few Symbolist works after 1894 to stand, except the Sphinx in 1897.

Graph Except as symbolist develops Toorop in the years '90 as the maker of graphics with a totally different character. In lithography, especially when making posters, there is a style that tends to the Art Nouveau or Jugendstil. In total Toorop is about 84 graphical products, mostly developed between 1892 and 1908 (10 woodcuts, 22 lithographs and 48 dry-needle operations). Very famous is his poster for the Delfse salad oil, called "the salad oil style 'in the vernacular. Toorop made ​​this poster, wavy lines where the image determination, in 1894. Still it is considered as the Dutch example of Art Nouveau or Jugendstil.

During the 90s, simultaneously with the rise of symbolism, gets 'the line' more and more special attention. The missing of the Impressionists contour is precisely an end in itselftypes:.

Toorop distinguishes different line Shaken and troubled lines he wrote a dark power far. He speaks here about gillijnen and angry lines, so neither intended to make. Positive thought expressed

the graphic work of Toorop also has many portraits of many famous contemporaries or solid models. Thing that strikes one is that the mostly portraits and face or and takel signed and rarely entrois-quarts.Especially profile portrait had Toorop preferred.

From 1896, the graphics used for book illustrations, especially for the book by Louis Couperus. Genuine interest in typography explained Toorop this is not the day he made ​​everything a plane with a drawingAround.. from 1897 Toorop brings twenty years of summers in Domburg

Germany, Vienna, Netherlands and the transition to Catholicism in 1905 90s Toorop's work was very popular in Germany and it was a lot exhibited. Presumably the work of Toorop also Klimt, president of the ViennaSecession,influenced (along with the work of Khnopff) and vice versa, although Klimt and other Toorop probably never met. Toorop had the most success at the Secession of 1902, which he sent in 23 works and where he got his own little room1900..

Meanwhile Toorop made ​​in the Netherlands again new work, including some pointillist work in the years 1898 - His work was exhibited in a building designed by himself barracks in Domburg, where he still spent the summer. The rest of the year he spent in Katwijk, where Berlage had a house designed for him. The inhabitants of both places model for his portraits and scenes, dune landscapes and seascapes. Were often Toorop was not to travel much, partly because of excruciating pain in his leg, but did work stiff onBerlage,.

his love for the applied arts was now valued by Who knew the tiles and larger ceramic that Toorop made ​​and asked him to Making tile pictures for the New Fair Amsterdamte. This Toorop got more orders from Berlage he performed, some of which have remained. Important preserved These panels were around 1903 characterized by the tight line, his work became dominant. Shortly thereafter

in 1902 Toorop was on the verge of divorce. The divorce did not go through, but his marriage was no longer happy. However, there was a certain balance, when both Toorop and his wife were both once Roman Catholic. In 1905 Toorop was baptized Catholic. Here come Toorop mysterious Indian world and the planning and organization of Catholicism together. In 1904 Toorop moved to -.

AmsterdamNijmegen years 1908 1916 In these years Toorop settles in the Catholic Nijmegen and is about to make Catholic art. He draws a lot of portraits of prominent clerics, works by his ceramics for Berlage and other forms of applied art. This includes, inter alia, an order for a stained-glass window for a church, the Apostle Window.

Touches Around 1910 his leg more and more paralyzed and comes Toorop in a kind of wheelchair.

In 1912 is his beloved daughter Charley because of her marriage home out, it is a famous artistToorop.. Toorop also becomes close friends with Miek Janssen, who will be portrayed many times by These are also often works to which the Belgian war refugees, whose fate Toorop is very committed, are shown. In 1916 goes Toorop live in The Hague.

Back to The Hague The Hague Toorop is working on an assignment for 14 stations of the cross to a church to decorate and he continues making portraits. In 1918, celebrated his sixtieth birthday. In the years 1921 - 1927 portraiture is key. He makes a number of important works, including the famous portrait of Queen Emma in 1923. Toorop dies in 1928.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

http://www.jan-toorop.com/photos/?&limit=1&page=1

http://indisch4ever.web-log.nl/indisch4ever/2008/06/indisch-in-be-3...

Famous Dutch painter