Ignacy Pantaleon Prądzyński h. Grzymała

Od 1807 w wojsku Księstwa Warszawskiego, uczestnik kampanii 1809 i 1812 (wyprawa Napoleona na Moskwę). Odznaczony Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari za udział w bitwie nad Berezyną. Uczestniczył w bitwie narodów pod Lipskiem w 1813 oraz obronie Paryża w 1814. Kawaler Legii Honorowej. Autor projektu budowy Kanału Augustowskiego (1822-1824). Odznaczony Orderem św. Anny II klasy z brylantami. Członek Związku Kosynierów i współzałożyciel Towarzystwa Patriotycznego (1821). Więziony (1826-1829) za przynależność do organizacji tajnych. Podczas powstania listopadowego (1830-1831) podkomendant Twierdzy Zamość, następnie kwatermistrz generalny Sztabu Głównego i dowódca korpusu inżynierów. Dowodził w bitwie pod Iganiami (10 kwietnia 1831). W latach 1832-1833 na zesłaniu w Wiatce. Autor około 60 prac z dziedziny wojskowości. Więcej informacji na stronie http://pl.wikipedia.org/wiki/Ignacy_Pr%C4%85dzy%C5%84ski [L.Mila]

   1 Życiorys

   2 Patron

   3 Przypisy

   4 Bibliografia

   5 Linki zewnętrzne

Życiorys

Syn Stanisława i Marianny z Bronikowskich[1]. Z pochodzenia Wielkopolanin (urodzony w Sannikach, w Poznańskiem), od 1807 w wojsku Księstwa Warszawskiego, uczestnik kampanii 1809 i 1812 (Wyprawa Napoleona na Moskwę). Za udział w bitwie nad Berezyną odznaczony Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari. Uczestniczył w bitwie narodów pod Lipskiem w 1813 oraz obronie Paryża w roku 1814. Został kawalerem Legii Honorowej.

W następnym roku w stopniu majora przeszedł do służby w armii Królestwa Polskiego i dał się poznać jako inżynier wojskowy, autor m.in. projektu budowy Kanału Augustowskiego 1822-1824. W armii Królestwa Polskiego w kwatermistrzostwie generalnym, następnie wykładowca taktyki i fortyfikacji. Był odznaczony Orderem św. Anny II klasy z brylantami[2]. W 1830 roku został nagrodzony Znakiem Honorowym za 20 lat służby[3].

Był członkiem Związku Kosynierów i jednym ze współzałożycieli Towarzystwa Patriotycznego (1821). Więziony (1826-1829) za przynależność do organizacji tajnych. W latach 1830-1831, podczas powstania listopadowego podkomendant Twierdzy Zamość, następnie kwatermistrz generalny Sztabu Głównego, dowódca korpusu inżynierów i – od 16 sierpnia do 19 sierpnia 1831 – wódz naczelny. Strateg, rzecznik zdecydowanych działań zaczepnych.

Autor planów wojny z Rosją, częściowo wykorzystanych przez generała Jana Zygmunta Skrzyneckiego. Był też autorem planu koordynacji działań partyzanckich w Królestwie Polskim. Dowodził w wygranej bitwie pod Iganiami (10 kwietnia 1831). Po upadku powstania w latach 1832-1833 na zesłaniu w Wiatce. W 1834 powrócił do Królestwa Polskiego.

Schorowany, leczył się między innymi na wyspie Helgoland. Tam utonął w trakcie kąpieli morskiej[4] i tam też został pochowany[5]. Był jednym z najbardziej utalentowanych generałów polskich I połowy XIX wieku, autorem około 60 prac z dziedziny wojskowości oraz cennych dla historyka obszernych pamiętników[6] m.in. O sztuce wojennej – Kurs taktyki (1822-1823) oraz Czterej ostatni wodzowie polscy przed sądem historii[7] (1865).

Był członkiem loży wolnomularskiej Bouclier du Nord w 1819 roku[8].

W 1825 roku poślubił Emilię Rutkowską z Miedzechowa. Z pięciorga dzieci Ignacego i Emilii Prądzyńskich wieku dorosłego dożyły jedynie dwie córki: Helena (1826-1854), malarka, żona Stanisława Herniczka z Potoczka, oraz Sylwia (1831-1862), pisarka. Pozostałe dzieci: Władysław, Stanisław i Emilia, zmarły w dzieciństwie[9][10][11].

____________

On 4 August 1850 General Ignacy Prądzyński died on the Heligoland island. He fought in the Army of the Duchy of Warsaw (Armia Księstwa Warszawskiego), and then he served in the Army of the Congress Poland (Wojsko Polskie Królestwa Kongresowego). He took part in the November Uprising (1830-31), he was even the Commander-in-Chief for a few days. He was an excellent tactician and military engineer (he designed, among others, the Augustowski Canal). He developed during the Uprising a series of plans which, if implemented, would've given a chance to beat the Russians. Unfortunately, the incompetence of the Uprising commanders and their lack of faith in the victory, especially General Skrzynecki's, led to the loss of those chances and fall of the Uprising.